تعامل روسیه و چین در بحث سوریه؛ واقعیت جدید ژئوپولتیک

وان ای وزیر امور خارجه چین در دیدار با سرگی لاوروف همتای روس خود در چارچوب هفتادمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد از اقدامات مشترک روسیه و چین در راستای حل و فصل صلح آمیز بحران در سوریه سخن گفت.

وزیر خارجه روسیه نیز از طرف خود ضمن ارایه پیش نویس قطعنامه برای هماهنگی اقدامات تمام نیروهای در حال مبارزه با داعش، از کشورهایی نام برد که در حل فصل سیاسی مساله سوریه حضور موثر دارند. این کشورها، روسیه، امریکا، عربستان سعودی، ایران، ترکیه، مصر، امارات متحده عربی، اردن و قطر هستند. علاوه بر این، به گفته سرگی لاورو، پیوستن اتحادیه اروپا و چین به این فهرست می تواند مفید باشد.

اما منظور از پیوستن چین به این طرح چیست؟ ولادیمیر یوسییف سیاست پرداز روس معتقد است که حضور چین در سوریه از منظر نظامی ضرورت ندارد، زیرا روسیه برای این کار از منابع کافی برخوردار است.

یوسییف در ادامه می گوید: «چین به عنوان بازیکنی است که می تواند به حل و فصل سیاسی بحران کمک کند. در درجه دوم، حضور چین از بعد اقتصادی و مالی اهمیت دارد. چین می تواند در این دو حوزه همکاری مفید داشته باشد. من فکر می کنم که اتحادیه اروپا نیز در این دو حوزه مفید خواهد بود، همانطور که سرگی لاوروف هم به آن اشاره کرد. باید جریان را به شکلی پیش برد که از سیل پناهندگان کم شود. چین هم می تواند در این جریان نقش ایفا کند، اما در عین حال باید به طور مشخص روشن کرد که چین در حل بحران سوریه چکار می کند».

روز چهارشنبه زمانی که هواپیماهای نیروهای هوا فضای روسیه عملیات هوایی علیه مواضع داعش را آغاز کردند، وان ای وزیر امور خارجه چین در نیویورک از شورای امنیت سازمان ملل خواست که امکان گفتگو درباره برگزاری کنفرانس «ژنو-3» برای حل و فصل بحران سوریه را بررسی کنند. این کنفرانس باید بدون اعلام پیش شرط و با احتساب منافع دو طرف درگیری باشد. ولادیمیر یوسییف معتقد است که مسکو و پکن پیش از اعلام این پیشنهاد با هم هماهنگی های لازم را کرده اند.

یوسییف در ادامه می گوید: «دو عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل موضع یکسانی را اتخاذ کرده اند. ضمن اینکه روسیه فقط حرف نمی زند، بلکه سناریوی حمله را به اجرا در آورده است. برای بوجود آوردن شرایط مورد نیاز گفتگو و مذاکره، نباید از خشونت و زور استفاده کرد. پس از موفقیت روسیه در جبهه نظامی، نیاز به مذاکره پیش می آید و چین از همین حالا دعوت به برگزاری کنفرانس «ژنو — 3» کرده است تا طرفین درگیری پشت میز مذاکره بنشینند و مساله را حل و فصل کنند».

به گفته ولادیمیر یوسییف، روسیه و چین در جریان بحران سوریه پیشتر هم تعامل داشته اند. این یک واقعیت جدید ژئوپولتیک است. یوسییف توضیح می دهد: «من معتقدم که روسیه را دست کم گرفته اند. در غرب تصور می کنند که روسیه وقتی برای سوریه ندارد و می توانند کم کم عرصه را بر بشار اسد تنگ کنند تا از حکومت کناره بگیرد یا او را کنار بگذارند. اما روسیه با جدیدت نسبت به این مساله برخورد می کند و غرب به نظر من حتی فرصت واکنش هم ندارد. روسیه واقعیت جدیدی را به نمایش گذاشته و آن حمایت چین و اقدامات هماهنگ شده است. غرب برای چنین چیزی آماده نبود».

پیشنهاد رییس جمهور روسیه در خصوص تشکیل ائتلاف گسترده برای مبارزه با تروریسم در سوریه و تروریسم در کل منطقه خاور میانه در شرایط کنونی و برای برقراری ثبات اهمیت زیادی دارد. موضع چین کاملا روشن است. چین با تروریسم در تمام اشکال آن مخالف است. می توان با رعایت اصول سازمان ملل و ضمن احترام به حکومت و تمامیت ارضی سایر کشورها، دست به عملیات ضد تروریستی زد. خون لِی سخنگوی وزارت امور خارجه چین ضمن بیان این سخنان می گوید که ما از تلاش های روسیه در این حوزه حمایت می کنیم.

خبرگزاری اسپوتنیک